Vijf projecten gehonoreerd binnen onderzoeksprogramma ‘Verantwoord Innoveren. Ontwerpen voor publieke waarden in een digitale wereld’
Het onderzoeksprogramma ‘Verantwoord Innoveren. Ontwerpen voor publieke waarden in een digitale wereld’ honoreert vijf veelbelovende onderzoeksvoorstellen die onderzoek gaan doen naar de borging van publieke waarden in ontwerp en gebruik van nieuwe digitale technologie.
Vrede, veiligheid en de borging van publieke waarden kunnen het in de 21e eeuw niet stellen zonder digitale technologie zoals Big Data, Kunstmatige Intelligentie (AI), Internet of Things, Blockchain en Robotica. Een grote uitdaging in digitale samenlevingen is het vinden van technologische en institutionele oplossingen voor fundamentele waardenconflicten. Deze uitdaging staat centraal in het onderzoeksprogramma ‘Verantwoord innoveren. Ontwerpen voor publieke waarden in een digitale wereld’. De vijf gehonoreerde projecten dragen bij aan nieuwe kennis over dit vraagstuk. Het programma vormt een unieke samenwerking van NWO met de gemeente Den Haag en de ministeries van Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties, Buitenlandse zaken, Defensie en Justitie & Veiligheid.
Toekenningen
In totaal honoreert de programmacommissie van het programma ‘Ontwerpen voor publieke waarden in een digitale wereld’ 3,1 miljoen euro, verdeeld over vijf onderzoeksprojecten. De gehonoreerde voorstellen bestrijken een breed palet aan onderwerpen op het grensvlak van digitale technologie en maatschappelijk verantwoord innoveren. Onderwerpen die aan bod komen gaan over transparantie en legitimiteit bij Blockchain toepassingen, de plek van waarden bij standaardisering van digitale infrastructuren, kansen en bedreigingen van politieke microtargeting, het hanteren van publieke waarden voor digitale data in humanitair handelen en de borging van publieke waarden bij mens-machine samenwerkingen voor militaire doeleinden. De projecten zullen begin 2020 van start gaan.
Gehonoreerde voorstellen
De hieronder genoemde voorstellen zijn gehonoreerd (op alfabetische volgorde van hoofdaanvrager):
Bouwen aan vertrouwen voor de inzet van militaire AI
Dr. B. Boutin – Universiteit van Amsterdam (Hoofdaanvrager)
Hoe kan binnen de grenzen van de rechtsstaat gebruik gemaakt worden van de voordelen van Artificial Intelligence en militaire mens-machine samenwerking? Het project richt zich op de vraag hoe publieke waarden omgezet kunnen worden in beleidsopties én technische oplossingen.
Partners: Graduate Institute for International and Development Studies (Geneva), PAX, Thales Nederland, The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS), TNO
Blockchain in de netwerksamenleving: op zoek naar transparantie, vertrouwen en legitimiteit
Dr. J. Goossens - Tilburg University (Hoofdaanvrager)
Om haar diensten te verbeteren, ontwikkelt de overheid blockchain applicaties samen met bedrijven. Dit kan leiden tot complexiteit en onzekerheid over verantwoordelijkheden van de overheid of optimale vormgeving van regels. Dit project onderzoekt hoe blockchain kan worden ontworpen op transparante en legitieme wijze, zodat burgers kunnen vertrouwen op de overheid.
Partners: Association of Netherlands Municipalities (VNG), Berenschot B.V., Blockchain Projects Dutch Government (blockchainprojects.nl), Central Judicial Collection Agency (CJIB), CMS Derks Star Busmann N.V., Dutch Blockchain Coalition (DBC), Ledger Leopard B.V., Municipality of Tilburg, Platform voor de InformatieSamenleving (ECP), Privacy First, Smals, Vereniging Juridische Kwaliteitszorg lokaal bestuur (VJK).
Big Brother wil uw stem: hoe politieke microtargeting de Nederlandse democratie beïnvloedt
Prof. Dr. N. Helberger - Universiteit van Amsterdam (Hoofdaanvrager)
Politieke partijen sturen burgers op maat gemaakte boodschappen. Zo hopen ze meer stemmen te krijgen. Hier zitten voordelen (bijvoorbeeld mogelijk meer politieke betrokkenheid) en nadelen aan (mogelijke misleiding van burgers). Dit project onderzoekt de kansen en bedreigingen van microtargeting, en hoe deze bedreigingen te beperken en kansen te benutten.
Partners: AlgorithmWatch, WhoTargetsMe, ProDemos, DATACTIVE Ideas Lab
Burgerschap en normering in digitale netwerken
Dr. S. Milan - Universiteit van Amsterdam (Hoofdaanvrager)
De samenleving vertrouwt op digitale infrastructuren. De standaarden waaraan deze infrastructuren moeten voldoen, zijn nauwelijks zichtbaar. Onterecht wordt vaak aangenomen dat standaarden neutraal zijn. Dit onderzoek achterhaalt welke invloed standaardontwikkeling heeft op de rechten van burgers. Samen met belanghebbenden ontwikkelt dit project een aanpak om standaarden beter en socialer te maken.
Partner: Nederlands Normalisatie instituut (NEN)
Van de regen in de data drup
Prof. Dr. Ir. J. Zevenbergen - Universiteit Twente (Hoofdaanvrager)
Digitale data verzameld voor het voorspellen van en reageren op natuurrampen, vanuit satelliet- en dronebeelden en AI algoritmes, zetten publieke waarden, zoals privacy, onder druk. Dit project werkt aan technische en regelgevingsoplossingen om deze waarden wereldwijd te hanteren in humanitair handelen en drone opleidingen.
Partner: UNICEF Malawi
Bron: NWO