De Inclusieve en Innovatie Samenleving vraagt om een geregisseerde verstoring op systeemniveau. Het kennisgebied van de sociale wetenschappen levert op het niveau van het individu tal van strategieën om het gedrag van mensen effectief in een gewenste richting te veranderen. De aanwezigheid en invloed van andere menselijke en technologische elementen op micro- (de kleine groep), meso- (de gemeenschap) en macroniveau (de samenleving), geven echter aanleiding tot complexe systeeminteracties. Samen zorgen deze ervoor dat het gewenste maatschappelijke netto-effect niet bereikt wordt. De overkoepelende kennisvraag waarop de ‘Design for Change’ (DfC) roadmap zich richt, is daarom hoe creatieve professionals, in nauwe samenwerking met andere domeinspecifieke deskundigen, systeeminterventies kunnen ontwerpen, die de grote maatschappelijke uitdagingen effectief op meso- en macroniveau aanpakken en uiteindelijk oplossen.

Het collectieve bewustzijn dat we zuiniger met energie om moeten gaan en we over moeten stappen op alternatieve groene energiebronnen is er, maar de kennis over hoe het gedrag van de individuele burger door het ‘systeem’ beïnvloed zou kunnen worden, ontbreekt.

Om op dit niveau te ontwerpen is een heel andere aanpak nodig dan de nu gangbare aanpak binnen de creatieve industrie. Creatieve professionals zijn de afgelopen decennia steeds meer mensgericht gaan ontwerpen: een aanpak die haaks staat op het ontwerpen op systeemniveau. Het is juist een voorbeeld van een aanpak die zich richt op het microniveau: de eindgebruiker staat centraal. Om voor het meso- of macroniveau te kunnen ontwerpen, moet in kaart worden gebracht wat de ‘system-needs’ zijn. Hoe dragen individuen bij aan de dynamiek van het systeem?

In deze roadmap komen daarom sub-thema’s/vragen aan de orde als:

Design for Behavioural Change

• Welke universele strategieën en mechanismen van gedragsbeïnvloeding zijn effectief?
• Hoe breng je een bestaand systeem in kaart en bepaal je waar en wanneer je moet ingrijpen om het gewenste effect te bereiken?

Towards Transition

• Onder welke condities worden disruptieve veranderingen omarmd en hoe migreren we van een oud naar een nieuw systeem?
• Hoe gaan we om met eigenaarschap van een systeem en wat betekent dat voor de businessmodellen?

Prediction & Adaptation

• Hoe kunnen we maatschappelijke impact voorspellen, blijvend monitoren en meten?
• Welke rol spelen data bij het ontwikkelen en continu updaten van een systeem?

Resistance to Change

• Waarom zien we bij overheid, publiek en industrie weerstand tegen verandering?
• Hoe kan deze weerstand worden doorbroken?

Deze thematiek sluit ook probleemloos aan bij, en komt bijvoorbeeld tot uitdrukking in de volgende maatschappelijke doelen:

Circular Economy – Hoe kunnen we gewenst gedrag stimuleren en nieuwe waardenproposities voor een circulaire economie ontwikkelen? Hoe kunnen systemen de transitie van bezit naar gebruik bevorderen? (NWA-route Circulaire economie, gamechanger 2.3 Consument en maatschappij; en route S mart Industry, gamechanger 1B S mart S ervices).

Healthy Behaviour - Hoe kunnen we middels slimme systemen mensen aansporen tot en begeleiden bij gedrag dat bijdraagt aan een gezonde levensstijl? (NWA-route Personalized health en route Duurzame productie van gezond en veilig voedsel).

Resilience in society - Hoe kunnen socio-technische systemen bijdragen aan de zelfredzaamheid van ouderen, (re)integratie van mensen in samenleving, en tot participatie op de arbeidsmarkt? (NWA-route Veerkrachtige samenlevingen, gamechanger 2 Naar nieuwe vormen van werk en waarde creatie).

Energy & Behaviour - Hoe kunnen we mensen aanzetten tot zuinig gebruik van energie en brandstoffen en/of het zoeken naar schone(re) alternatieven? (NWA-route Energietransitie).