Innovatielabs – 16 projecten geselecteerd
In het najaar van 2021 hebben het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en CLICKNL via een Open Call een oproep gedaan aan instellingen en makers om toepasbare kennis en werkvormen te ontwikkelen die ten goede komen aan de wendbaarheid en weerbaarheid van de sector. Uit de 174 ontvangen voorstellen zijn begin 2022 zestien projecten geselecteerd.
Van het onderzoeken van mixed reality-technieken voor dramatische expressie tot blockchain voor de huizenmarkt, en van het doorontwikkelen van een database voor duurzame en afbreekbare kunstenaarsmaterialen tot makers bewustmaken van pensioensvoorziening; samen vertegenwoordigen de projecten uiteenlopende culturele en creatieve disciplines en verbinden ze meer dan 120 partijen, van individuele makers tot internationale organisaties.
Selectie
Block Foundation – Meta-Estate Lab
Kan blockchain het verschil maken in de huizenmarkt? Samen met partners Acram en ZHA CODE, de denktank van Zaha Hadid Architects gericht op computational design, wil Block Foundation de mogelijkheden van decentrale financiering verkennen én toetsen aan de hand van prototypen. De initiatiefnemers zien kansen voor ontwerpers om hun werkterrein te verbreden.
Creative Funding/voordekunst – Crowdkeeping
Creative Funding neemt het initiatief om samen met een aantal kleine tot middelgrote organisaties in de creatieve sector een gezamenlijke werkmethode en ondersteunende tool te ontwikkelen op het gebied van relatiebeheer.
DoubleA – Touched by a hologram?
Componist-regisseur Michel van der Aa (DoubleA) onderzoekt samen met partners Arcturus, Scatter, VRDays Europe en een team van freelancers de artistieke mogelijkheden van het virtuele. Het doel van het project is om de podiumkunstensector klaar te stomen voor een metaverse toekomst waarin een oneindig universum van aan elkaar geschakelde virtuele ruimtes bestaat.
Effenaar Smart Venue – Hybrid Models
Aan de hand van drie experimenten wil Effenaar Smart Venue nieuwe formats voor hybride evenementen ontwikkelen. De projectpartners zien kansen voor een nieuw verdienmodel en een rijke 'thuisbeleving'.
Framer Framed – The New Social
Framer Framed wil samen met onder andere IMPAKT en Hackers & Designers kansrijke antwoorden formuleren op de vraag hoe culturele producties, zoals livecasting en publicaties, op de langere termijn betekenisvol kunnen zijn in een mengvorm van online en offline.
Jan van Eyck Academie – Future Materials
Jan van Eyck Academie start een samenwerking met onder andere Central Saint Martins om hun hybride database van duurzame en afbreekbare kunstenaarsmaterialen op te schalen en door te ontwikkelen. Uiteindelijk hopen de projectpartners bij te dragen aan de verduurzaming van makerspraktijken.
Modemuze – Unlocking Fashion Heritage
Door middel van 3D-scans van stukken uit museale modecollecties wil Modemuze, een samenwerkingsverband van achttien Nederlandse en Vlaamse musea, ambachtelijke (historische) kennis ontsluiten voor een breed publiek: van museummedewerkers tot ‘thuismakers’.
Museum Boijmans Van Beuningen – Boijmans Hillevliet
Samen met partners uit de culturele sector, het maatschappelijke veld en het onderwijs werkt Museum Boijmans van Beuningen aan de doorontwikkeling van een nieuw museaal concept gericht op publieksbereik.
Muzus - De Kunst van Later
Aan de hand van een iteratieve aanpak, waarin onderzoek en ontwerp hand in hand gaan, wil Muzus zzp'ers handvatten bieden om hun oudedagsvoorziening slim te regelen. Het onderzoek wordt opgezet in co-creatie met probleemeigenaren (Platform ACCT en PGB Pensioendiensten), partners uit de culturele en creatieve industrie (Motivaction, Think+DO, 3310 School for Millennials) en zzp’ers.
Outsiderland (Stichting Captain Hoek) – OutsiderlandLab
Door makers uit verschillende milieus met elkaar in aanraking te brengen, wil Outsiderland de culturele en creatieve sector toegankelijker maken voor elke vorm van creativiteit en originaliteit. Aan het project wordt een onderzoek gekoppeld dat wordt uitgevoerd door projectpartner Stefanie van Zal (Lectoraat Langdurge Zorg en Ondersteuning).
Picl – Everybody in the (art)house!
Hoe kunnen culturele instellingen hun digitale of hybride aanbod benutten om hun publiek te verbreden? Picl zoekt samen met onder andere Rotterdam Festivals en Medialoc naar kansrijke antwoorden.
PublicSpaces – Living Lab Open Cultuurdata
PublicSpaces start samen met het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, NPO en Waag een 'living lab' om te leren hoe open source technologie kan bijdragen aan een groter bereik en betere vindbaarheid van het online aanbod van culturele producties.
SMH 40-45 – 2nd World
SMH 40-45, een samenwerkingsverband van vijftien Nederlandse musea en herinneringscentra die zich richten op de periode 1940-1945, wil digitale strategieën ontwikkelen gericht op waardecreatie en publieksbereik door middel van een ontwikkeltraject voor museummedewerkers.
Stichting Podiumpas – Podiumpas
Met de Podiumpas willen de initiatiefnemers drempels verlagen voor cultuurliefhebbers om vaker en avontuurlijker naar het theater te gaan, met als beoogd resultaat vollere zalen.
The Hmm – Toolkit for the Inbetween
Een samenwerkingsverband van The Hmm, affect lab en MU start een tiental experimenten rondom hybride cultuurbeleving ter bevordering van de interactie tussen het fysiek en digitaal aanwezige publiek.
Theater Utrecht – Innovation:Lab Theater Utrecht
In samenwerking met DOX en HKU ontwikkelt Theater Utrecht een laboratorium waarin makers kunnen experimenteren met mixed reality-theatertechnieken en vertelmethodes.
Kennis en community
Om kennis te vergaren, te borgen en te delen, worden de teams van de zestien geselecteerde samenwerkingsprojecten aangemoedigd om te leren van en met elkaar. Hiervoor is een activiteitenprogramma ingericht. In dit programma worden diverse onderwerpen behandeld. Voorbeelden zijn het benoemen en analyseren van stappen die in een proces zijn genomen, het analyseren van knelpunten, en het bijstellen van werkwijzen, doelen en strategieën. Binnen dit programma worden alle teams bijgestaan door twee kwartiermakers. Zij dienen als sparringpartner voor de teams en als het verbindingspunt naar het projectteam toe. Deze kwartiermakers helpen de teams om opgedane kennis te delen en dwarsverbanden te leggen.
Deze twee kwartiermakers zijn: Renée van der Grinten, adviseur in de filmsector, en Gijs Meijer, adviseur bij DEN kennisinstituut voor cultuur & digitale transformatie.
Dit houdt Innovatielabs in
Het programma Innovatielabs geeft een impuls aan nieuwe veerkracht in de culturele en creatieve sector. Het geeft de sector de kans te experimenteren met toepasbare kennis en werkvormen. Daarnaast stimuleert Innovatielabs het delen van kennis. Nieuwe innovaties die ontstaan binnen Innovatielabs worden tevens direct onderzocht. CLICKNL voert dit programma samen met het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, namens alle rijkscultuurfondsen, uit in opdracht van het ministerie van OCW.
Onderzoek
Om nadere invulling te geven aan de kennisontwikkeling voor de gehele sector, coördineert CLICKNL een flankeren onderzoeksproject waarin een viertal onderzoekers onderzoek doet naar de innovaties die in Innovatielabs ruimte krijgen. Daarnaast kunnen projectteams kennisvragen neerleggen bij deze onderzoekers. De onderzoekers nemen deel aan het kennis & communityprogramma, en ook hun kennis en inzichten worden zoveel mogelijk geborgd en gedeeld.
Deze onderzoekslijn wordt gefinancierd door Regieorgaan SIA (NWO) en gaat niet ten koste van het budget voor de Innovatielabs.
Adviescommissie
Onder voorzitterschap van Nathanja van Dijk hebben tien adviseurs – Bas van Berkestijn, Anne Mieke Eggenkamp, Bert van Loon, Chequita Nahar, Luuk Nouwen, Marieke Schoenmakers, Jeroen Stout, Meis Suker, Jaïr Tchong en Martine Zoeteman – de projectvoorstellen beoordeeld onder andere op mate van innovatie, samenwerking en schaalbaarheid.
Het beschikbare budget van € 3.150.000 ondersteunt zestien van de 47 positief beoordeelde aanvragen. De projecten die op alle criteria de hoogste score hebben behaald, maken deel uit van de selectie.
De subsidies voor de projecten worden verstrekt uit de covid-19 steunmaatregelen voor de cultuursector, die zijn verleend aan het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie op grond van artikel 1, eerste lid, van het Besluit op het specifiek cultuurbeleid.