KIA Maatschappelijk Verdienvermogen: jaaroverzicht en koers voor 2026

2025 was een dynamisch jaar voor de Kennis- en Innovatieagenda Maatschappelijk Verdienvermogen (KIA MV).

Het Ministerie van Economische Zaken kondigde aan dat de topsectorenaanpak eind 2025 wordt beëindigd. Hoewel het topsectorenbeleid als overkoepelend beleid verdwijnt, blijven de Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI’s)—waaronder TKI CLICKNL—bestaan. Binnen het Missiegedreven Innovatiebeleid -dat nog tot en met 2027 loopt- blijft CLICKNL verantwoordelijk voor de KIA Maatschappelijk Verdienvermogen. De komende twee jaar zal de focus van CLICKNL nog sterker op deze kennis- en innovatieagenda komen te liggen.

In 2025 werkten we in dat verband verder aan het versterken van kennis en innovatie via onze transdisciplinaire onderzoeksprogramma’s. De NWO-call Waarden in Transities leverde dit jaar drie projecten op, ontwikkeld in samenwerking tussen kennisinstellingen, bedrijven en maatschappelijke organisaties.

Daarnaast is de call Adaptiviteit in Transities in ontwikkeling. Deze call opent begin 2026 en richt zich op het ontwikkelen van inzichten, handelingsperspectieven en handelingsvermogen om de adaptiviteit van actoren en systemen in transities te vergroten. Ook ging de cross-over call met de KIA Circulaire Economie Consumentengedrag voor een circulaire systeemtransitie open.

De KIEM MV-call leverde in 2025 in totaal 83 projecten op. In deze kortlopende onderzoeksprojecten brengen mkb’ers hun innovatievraag in bij kennisinstellingen, met een nadruk op de inzet van ontwerpkracht binnen verschillende maatschappelijke opgaven. In 2026 volgt opnieuw een KIEM MV-call in samenwerking met Regieorgaan SIA, met als invalshoek het opschalen van innovatief impactondernemen.

De resultaten uit de verschillende projecten zijn geanalyseerd en verwerkt in voorbeelden op de KIA Maatschappelijk Verdienvermogen website. Daarnaast vertaalden we deze inzichten naar het magazine Dát maakt impact, waarin acht changemakers reflecteren op wat volgens hen impact maakt en waarin concrete handvatten voor impact werden verkend.

Ook bouwden we verder aan de Maatschappelijk Verdienvermogen-community, onder meer via twee events. Het doel daarvan is het versterken van de verbindingen binnen de community én met stakeholders in de thematische opgaven—zoals Gezondheid, Landbouw en Veiligheid.

Voor 2026 kiest de KIA MV voor een verdere verfijning van de focus. In een ontwerptraject met de belangrijkste stakeholders—in het hart van de KIA MV én binnen de opgaven waar de KIA MV aan bijdraagt—is gekozen om nog sterker in te zetten op Maatschappelijk Verdienvermogen als cruciale verbinder in het Nederlandse missiegedreven innovatielandschap.

De komende jaren zetten wij ons er nog nadrukkelijker voor in dat urgente maatschappelijke uitdagingen—die vragen om een integrale benadering van mens, technologie en systemen—leiden tot breed gedragen en duurzame oplossingen. Dit doen we door specifieke expertise over menselijk gedrag, organisatiestructuren en maatschappelijke processen bijeen te brengen, te verbinden met, te ontsluiten en praktisch toepasbaar te maken in de thematische KIA’s. We doen dit met inzet van bijbehorende tools, aanpakken en methoden (KEM’s).