De ‘circular design’ aanpak van CIRCO wordt ingezet in een internationale samenwerking om urgente en kostbare problemen rond afval van eenmalige wegwerpverpakkingen in Indonesië aan te pakken. De aftrap vond plaats tijdens de economische missie naar Indonesië eind november. Staatssecretaris Dijksma van Infrastructuur en Milieu, VNO-NCW en verschillende organisaties, waaronder Friesland Campina, TU Delft en CLICKNL hebben afspraken gemaakt met de Indonesische Kamer van Koophandel en het bedrijfsleven om het gebruik van eenmalige wegwerpverpakkingen van bijvoorbeeld noodles, chocola of koffie aan te pakken. Deze zogenoemde single use packages leiden tot veel zwerfvuil op straat en plastic soep in de zee. Het is een groot probleem in Indonesië, dat nu de een na grootste plasticvervuiler ter wereld is. Staatssecretaris Dijksma: "De milieubelastende wegwerpzakjes om noodles en chocola te verpakken vormen een complexe puzzel, want het is van groot belang om de toegang tot deze producten te behouden voor mensen met een laag inkomen. Nederlandse bedrijven zijn bij uitstek goed in het verzinnen van creatieve en tegelijk betaalbare oplossingen om zwerfvuil door verpakkingen te bestrijden." Hans de Boer, voorzitter van VNO-NCW: "Innovatieve oplossingen kunnen in Indonesië het milieu en de bevolking helpen. Daarnaast kunnen we bewezen oplossingen straks exporteren naar andere landen waar ze ook kampen met veel plastic verpakkingen en de bijbehorende problemen met zwerfafval."
Plastic soep Eenmalige verpakkingen of single use packages zijn door voedselleveranciers ontwikkeld om betaalbare producten op de markt te brengen. Mensen kunnen door de lage prijs van verpakkingen toch nog shampoo, wasmiddel, noodles en koffie kopen, alleen dan in hele kleine hoeveelheden. Tegelijk komen veel van deze verpakkingen op straat en in het water terecht. Plastic soep - verklontering van plastic afval in oceanen en rivieren- levert volgens de VN een jaarlijkse kostenpost op van 13 miljard dollar.
Aanpak zwerfvuil Kadin (KvK Indonesië), het Indonesisch bedrijfsleven, de Nederlandse overheid, VNO-NCW, Friesland Campina, Technische Universiteit van Bandung, Indonesia Waste Platform, TU Delft, KIDV en CLICKNL (CIRCO) gaan samenwerken om zwerfvuil op straat en in het water tegen te gaan. Er wordt ingezet op betere inzameling van single use producten, het vergroten van de bewustwording over de gevaren van milieuvervuiling door het weggooien van plastic afval en het anders ontwerpen van verpakkingen, zonder de toegang tot deze producten voor mensen met een laag inkomen te verliezen.
CIRCO: Creating business through circular design Voor een breed gedragen verandering in het ontwerpen en gebruiken van wegwerpverpakkingen is een bottom up beweging vanuit bedrijven essentieel. De aanpak van het Nederlandse programma CIRCO wordt ingezet om bedrijven anders te laten nadenken over hun business en ze te helpen bij het nemen van stappen in het ontwikkelen van circulaire producten, diensten en businessmodellen. Kern in die aanpak is samen actief aan de slag gaan en in korte tijd zicht krijgen op waar in je bedrijf en in de gehele keten waardeverlies plaatsvindt. Zo worden mogelijkheden geïdentificeerd om gelijktijdig business te generen met een aanpak die juist waarde creëert, negatieve milieu impact te reduceren en stappen te zetten in de ontwikkeling naar een circulaire economie. Dit wordt gedaan met inzet van tools en een methode die de laatste twee jaar ontwikkeld op basis van een framework van de TU Delft (“Products That Last”), en inmiddels samen met circa 90 bedrijven en 150 ontwerpers in praktijk is gebracht. Het project is een praktisch verlengstuk van het overheidsprogramma Circulaire Economie, en wordt gecoördineerd door CLICKNL, het kennis- en innovatienetwerk (TKI) van de topsector Creatieve Industrie.
Uitdagingen en kansen Tijdens de economische missie eind november is in Jakarta alvast kennis gemaakt met deze Dutch Circular Design aanpak. Pieter van Os (Reversed Concepts/CIRCO) nam de deelnamers in deze samenwerking plus een aantal Indonesische bedrijven en NGO’s mee in een korte CIRCO workshop, in samenwerking met Hester Klein Lankhorst die vanuit het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken  (KIDV) de nodige expertise inbracht. Er kwamen in korte tijd veel kansen en uitdagingen naar boven. Pieter van Os: “Tijdens de workshop bleek bij een brede range aan deelnemende partijen een enorme bereidheid en energie om het plastic-afval probleem aan te pakken, maar de activiteiten zijn behoorlijk gefragmenteerd. Met de internationale samenwerking ligt er nu een basis om de CIRCO-methode, net als in Nederland, in te zetten om partijen in de waardeketen bij elkaar te brengen en met gerichte en gestructureerde design aanpak samen te laten werken en grote stappen te zetten om zowel plastic gebruik te reduceren als recyclingopbrengsten te verhogen.” foto, van links naar rechts Hester Llein Lankhorst, KIDV Voorzitter van Kadim Hans de Boer, VNO- NCW Paul van Ruiten, TNO Sharon Dijksma, Ministerie I&M Minister Environment Indonesië Pieter van Os, Reversed Concepts / CIRCO Jan Wegenaar, Friesland Campina