Maatschappelijke Innovatie
Bjørn van Raaij | Zeewaardig Service Design
Ontwerp ik voor vertrouwen?
Het vakgebied (social) design biedt principes, methoden en tools die geschikt zijn om complexe vraagstukken aan te pakken, mensen te laten samenwerken en vertrouwen op te bouwen. Ontwerpers zijn daarom goed toegerust (en naar onze mening verplicht) om een actieve rol te spelen in de samenleving, zowel als creatieveling als facilitator van verandering. In het perspectief van Bjørn van Raaij van het Rotterdams Service Design Bureau Zeewaardig worden de kaders voor opdrachten te veel bepaald door de opdrachtgevers en te weinig voor de andere stakeholders.
Hoe bereiken we dan de andere, wenselijk oplossingen voor die complexe vraagstukken? Welke plek geven ontwerpers de mensen die het betreft in de ontwerpprocessen en hoe ontwerp je dan op een andere manier, zodat stakeholders wel volwaardig participeren in een ontwerpproces?
In de optiek van Bjørn van Raaij blijft daarbij een belangrijke voorwaarde voor die samenwerking (te) vaak onderbelicht: wederzijds vertrouwen. Hij bespreekt drie principes voor het ontwerpen voor vertrouwen: wederzijds begrip, een gelijk speelveld en impact. En bepleit hij dat als ontwerpers een serieuze rol willen spelen bij het aanpakken van de grote vraagstukken waar Nederland voor staat, we onszelf en onze opdrachtgevers de vraag moeten stellen: ontwerpen we voor en in vertrouwen? Hoe sociaal is ons ontwerp?
Met zijn Service Design Studio Zeewaardig werkt Bjørn van Raaij aan complexe vraagstukken in het onderwijs, de zorg en het ruimtelijk- en sociaal domein. Hij bedenkt en begeleidt co-creatieve processen waarin ‘niet ontwerpers’ de ruimte, gereedschappen en ‘mind-set’ meekrijgen om samen een eerlijker en duurzamer toekomst te ontwerpen.
Bjørn is kritisch op zijn eigen vak. Opgeleid in de Civiele Techniek & Architectuur (Master TU Delft, 2004) zoekt hij voortdurend naar vernieuwing en verbindingen met andere vakgebieden, en is er van overtuigd dat design een kansrijke rol kan spelen in het oplossen van grote vragen als het klimaat, sociale- en economische ongelijkheid en ruimtelijke ordening. Het ontwikkelen van een design mind-set en skills bij (grote) organisaties is daarom een steeds belangrijker deel van het werk van zijn studio.
