CardioLab

1 augustus 2019

Waarom dit programma?
Hart- en vaatziekten zijn op dit moment een belangrijke doodsoorzaak. Om het aantal slachtoffers te verminderen is vroege opsporing van deze ziekten noodzakelijk. Het beter monitoren van hartpatiënten kan bovendien helpen om schadelijke gevolgen te beperken.

Wat houdt het programma in?
CardioLab ontwikkelt slimme, data-gedreven innovaties die de kwaliteit van leven van hartpatiënten vergroten en medisch specialisten en hulpverleners beter inzicht geven in de conditie van patiënten. Met andere woorden: er wordt onderzocht hoe arts en (toekomstig) patiënt samen verantwoordelijkheid kunnen nemen voor het zorgproces. Tegelijk wordt onderzoek gedaan naar data-gedreven ontwerpen en de ontwerpmethoden die hiervoor nodig zijn, want hierover is nog te weinig kennis.

CardioLab kijkt naar het hele traject dat de patiënt doorloopt, van de omstandigheden voorafgaand aan een ziekte, de oorzaak, diagnose, het contact met zorgprofessionals en behandeling, tot de ervaring na ontslag uit het ziekenhuis. Hierbij hoort ook het begrijpen van de algehele leefstijl van de patiënt, wat betreft gedrag, activiteiten, waarden, gedachten en gevoelens, relaties en spanningen. Daarnaast verzamelt CardioLab informatie vanuit het perspectief van zorgprofessionals en van vrienden, familie, collega’s van de patiënt, om een compleet beeld te krijgen.

Inmiddels heeft CardioLab de eerste concrete resultaten opgeleverd. Zo ontwikkelde Leonard Moonen als afstudeerproject een sensor-armband die boezemfibrilleren detecteert. Ook werd Ally (‘bondgenoot’) ontwikkeld, een product-dienstcombinatie die mensen met een groot risico op een hersenbloeding ondersteunt. Ally monitort de patiënt en kan bijvoorbeeld aan de bel trekken als een patiënt erg gestrest is. Ally bestaat uit een combinatie van een armband, een app en een pod die spraakbesturing mogelijk maakt.

De data die de systemen genereren vormen input voor services die specifiek aansluiten op de behoefte van de individuele gebruikers, denk aan ontspanningsoefeningen en voedingsadvies. Ontwerpers moeten dus flexibele systemen leren ontwerpen

Wat is de bijdrage van en aan de creatieve industrie?
Binnen CardioLab wordt onderzoek gedaan op drie verschillende niveaus. Nieuwe product-dienst combinaties vragen volgens Maaike Kleinsmann, directeur van CardioLab, om nieuwe ontwerpmethoden voor industrieel ontwerpers. “De data die de systemen genereren vormen input voor services die specifiek aansluiten op de behoefte van de individuele gebruikers, denk aan ontspanningsoefeningen en voedingsadvies. Ontwerpers moeten dus flexibele systemen leren ontwerpen.”

“Maar ook moeten ontwerpers om kunnen gaan met ‘big data’; de gezamenlijke input van alle gebruikers levert immers data op die artsen en verpleegkundigen kunnen helpen om het verloop van bepaalde ziektes beter te begrijpen. Ontwerpers moeten prototypes kunnen bouwen om data te verzamelen en tests kunnen opzetten om mogelijke variabelen naar boven te halen. Ook moeten ze de data kunnen analyseren en de resultaten van hun analyse kunnen toepassen. Met andere woorden: er zijn methodologieën nodig voor data-enabled design.”

Verder doet CardioLab onderzoek naar collaborative design, dat gaat over het ontwerpen voor een complexe omgeving met diverse samenwerkingen. “Een omgeving zoals CardioLab, waarin visies van meerdere betrokkenen zoals dokters, patiënten en ontwerpers samenkomen. Bij CardioLab zitten bovendien nieuwe partijen aan tafel, doordat er gebruik wordt gemaakt van slimme technologie. In zo’n situatie is het belangrijk dat ontwerpers hun visie en werkwijze voor al deze stakeholders begrijpelijk kunnen maken, en dat zij hen kunnen enthousiasmeren voor hun oplossingen.”

Hoe nu verder?
De 2 originele PhD projecten binnen CardioLab zijn succesvol afgerond. De eerste onderzoekt het gebruik van digitale data over bloeddruk die mensen zelf kunnen bijhouden, om hen zo meer controle te geven over hun eigen gezondheid. Het doel van het andere PhD-project is om methoden te ontwikkelen voor het ontwerpen van slimme product-dienst-systemen binnen het cardiovasculaire domein. Hierbij wordt onder meer gebruik gemaakt van een nieuwe informatiebron: meso-data. Daarnaast wil CardioLab het onderzoek naar collaborative design verder uitbreiden. Door CardioLab als ecosysteem te beschouwen wil Kleinsmann onderzoeken hoe de samenwerking binnen zo’n fieldlab-achtige omgeving verloopt.

Het CardioLab is tot stand gekomen met behulp van PPS-toeslag.