'Virtual reality en cultuur is een meant-to-be combi'

Dit blog is gechreven door Romy Blankendaal, student Artificial Intelligence (MSc) aan de Vrije Universiteit Amsterdam met interesse in human ambience: hoe kunnen we nieuwe technologiën toepassen in het dagelijks leven?

Virtual Reality toepassingen zien we steeds meer om ons heen. Het is een nieuwe techniek waardoor het mogelijk is om, met een virtual reality bril, je in een geheel nieuwe wereld te begeven. Combineer Virtual Reality met cultureel erfgoed en heel veel is mogelijk. Op donderdag 9 juni organiseerde Beeld en Geluid in samenwerking met  CLICKNL het evenement ‘Cultureel Erfgoed in Virtual Reality’. Een beschrijving van dit evenement levert waarschijnlijk een verslag van 20 pagina’s op, dus hier een ‘beknopte’ samenvatting met links over alle projecten die langs zijn gekomen.

Het evenement begon met een welkomstwoord door Kelly Mostert, namens het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Beeld en Geluid onderzoekt nieuwe technieken voor het representeren van het materiaal dat zij bezitten, zoals film en geluidsopnamen. Dit leidt tot twee vragen als we het over virtual reality (VR) hebben:

1. Heeft VR een toegevoegde waarde?
2. Kan cultuur ook VR helpen (weer denkend aan beeldmateriaal)?

VR kan een toegevoegde waarde hebben in het museum, bijvoorbeeld als extra informatie bron over een bepaald onderwerp. Bezoekers kunnen zich in een nieuwe omgeving wanen en daardoor een meer individuele beleving ervaren. Case studies: VR, Culture, Health Tijdens het evenement vertelden drie bedrijven over hun VR projecten. Namens The Virtual Dutch Men vertelde Roelof Terpstra over verschillende culturele VR projecten. Het Museum of the Future is een project waarbij je door een museum loopt d.m.v. een virtual reality bril. Naast een beleving, kan VR ook gebruikt worden om tentoonstellingen op te slaan door er 360 graden foto’s en films van te maken, waardoor het met een VR bril opnieuw beleefd kan worden. Dit project is gedaan in samenwerking met het Nationaal Archief en Europeana . Over het algemeen is het idee om niet naar platte objecten te kijken, maar om “de nachtwacht in te willen stappen”. Monobanda Play kijkt de mogelijkheden van games en interactie. VR is daar een hele mooie uitdaging. Niki Smit vertelde over hun project Deep VR. Deep is een meditatieve VR beleving waar de gebruiker onder water zwemt. Het leuke van deze game is dat de besturing wordt gedaan door middel van ademhaling: door middel van een elastische band om je middenrif reageert de virtuele omgeving op het ritme van je ademen. Dropstuff.nl heeft samen met Beeld en Geluid en Europeana gewerkt aan   #BigArtRide. Dit is een VR game waarbij je op een fiets zit en een VR bril op hebt. Je fietst dan door een landschap waarin allerlei schilderijen tentoongesteld zijn. Ze hadden de opstelling meegenomen, dus tijdens het evenement kon je zelf de fiets tour doen wat echt een hele gave ervaring was. Daarnaast is er een two-player mode, waarin je fiets tegen iemand anders die op dat moment (ergens anders in de wereld) ook op de Big Art Ride fiets zit.

Jules Spee van Zesbaans presenteert Agree to All. Foto: Brigitte Jansen, CC-BY

De mogelijkheden van VR: developers aan het woord Voor de lunch kregen verschillende developers de kans om hun VR project te pitchen. Hier volgt een lijst met bedrijven die aanwezig waren met een paar interessante en leuke projecten uitgelicht die aan bod zijn gekomen tijdens het evenement.

• VRmaster heeft het doel om VR naar het web te brengen op een eenvoudige en betaalbare manier zodat iedereen overal en altijd heen kan gaan door middel van VR. Project: GLOW coupé in samenwerking met de NS.
• Tijdlab is gericht op geschiedenis en archeologie. Project: Hologram vitrines. Stel je voor dat je bijvoorbeeld alleen een scherf van een pot hebt, dan biedt een hologram vitrine de mogelijkheid om het hele project alsnog te representeren.
• MediaMonks is een groot creatief digitaal productiebedrijf. Project: In samenwerking met Intel een applicatie waar geschiedenis tot leven wordt gebracht door gebruik te maken van gezichtsherkenning (klik hier voor een Youtube film).
• Zesbaans. Over kunst tot leven brengen gesproken, heeft Zesbaans een VR omgeving van de tekeningen van Jan Rothuizen gemaakt (Drawing Room). In deze VR omgeving hoor je een verhaal dat bij de tekeningen hoort, terwijl je je als het ware bevindt in deze tekeningen. Een demo was aanwezig tijdens deze dag en dat was een hele leuke en interessante ervaring!
• House of Secrets richt zich naast digitale animatie en interactie ook op VR projecten. Neem hier een kijkje voor al hun projecten.

3D Scanned Chinese Dynasties - MediaMonks

Challenge sessie Tijdens de lunch had iedereen de mogelijkheid om de verschillende demo’s die aanwezig waren te bekijken. Daarna werd iedereen ingedeeld in vier groepen voor de challenge sessies behorende bij 4 culturele instellingen. Tijdens deze challenge sessie kreeg iedere groep een case waarin de opdracht was iets met VR of Augmented Reality (afgekort AR, met een AR bril zie je zowel de echte wereld als een virtuele wereld hier overheen) te bedenken:

1. Rietveld Schröder huis: VR of AR toepassen om een extra beleving te geven over bijvoorbeeld de geschiedenis, en het oorspronkelijke uitzicht te herstellen voor de bezoeker.
2. Kunst & Wunderkammer: een wandeling door het oude Nederland in plaats van naar alleen natuurschilderijen te kijken. Voorbeelden: combineren met 360 video of VR om het heden met het verleden te vergelijken.
3. Naturalis Biodiversity Center: 3D scans van fossielen en botten die samen met VR dino’s tot leven kunnen brengen. Wat voor VR applicaties kan je hiervoor bedenken?
4. Museum van Boijmans Beuningen: het bedenken van een VR ervaring voor de bezoeker die het surrealisme dichterbij brengt.

Zelf was ik ingedeeld in de laatste groep. Wij vonden dit een enorm leuke uitdaging en kwamen op een gegeven moment met de vraag: ‘Is surrealisme al niet Virtueel Realisme?’ Met behulp van AR zouden bezoekers extra objecten in het museum kunnen zien, maar kunnen bijvoorbeeld ook normale objecten surrealistisch worden, denkend aan een plotseling smeltende brandblusser bijvoorbeeld. Conclusie van het evenement Alle case studies, developers en bijbehorende bedrijven die aanwezig waren tijdens dit evenement hebben een paar van hun projecten uitgelicht. Deze blog bevat een flink aantal links naar websites van deze developers en hun projecten. Ik raad jullie aan om hierop te klikken voor meer informatie over de projecten maar ook om de andere projecten te bekijken.

"Er zijn zoveel leuke projecten, en nog veel meer ideeën in de toekomst met virtueel en augmented reality voor musea"

Op basis van dit evenement kunnen we wellicht wel stellen dat Virtual Reality en cultuur een ‘meant to be’ combi is. Er zijn zoveel leuke projecten, en nog veel meer ideeën in de toekomst met virtueel en augmented reality voor musea. Nieuwe technieken kunnen worden gebruikt om de bezoeker een interactieve en persoonlijke ervaring te geven. Dus ik vraag me af: hoe ziet een museum bezoek er over een aantal jaar uit?