Kennis- en Innovatieagenda maatschappelijk verdienvermogen

In juli 2018 heeft het kabinet met het missiegedreven innovatiebeleid een nieuwe aanpak voor de topsectoren en het innovatiebeleid geformuleerd. Vier maatschappelijke thema’s staan daarin centraal, naast inzet op sleuteltechnologieën en sleutelmethodologieën. Economische kansen en maatschappelijke opgaves zijn in deze aanpak twee kanten van dezelfde medaille. Het kabinet richt zich daarbij op de thema’s: Energietransitie en Duurzaamheid; Landbouw, Water en Voedsel; Gezondheid en Zorg; en Veiligheid.

Daarnaast zet het kabinet in op sleuteltechnologieën, voor toekomstige economische kansen, en om vanuit de topsectoren gericht technologische bijdragen te laten leveren aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Een missiegedreven aanpak helpt om onderzoek en -innovatie tijdig te richten op actuele en relevante onderwerpen. Doordat missies op elkaar bouwen, ontstaat meer coherentie en impact, en wordt versnippering van innovatie beperkt.

De missies geven aan welke doelen het kabinet ziet op de vier thema’s en de sleuteltechnologieën. De topsectoren hebben gezamenlijk en in samenwerking met een veelheid aan publieke en private partners de Kennis en Innovatie Agenda’s (KIA's) opgesteld, die aangeven met welke kennis en innovatie de private sector en de onderzoekers willen bijdragen aan de missies.

De KIA Maatschappelijk Verdienvermogen is ondersteunend aan de vier missiethema’s en aan de sleuteltechnologieën. In deze KIA staat de volgende vraag centraal: hoe kunnen innovatie en transitieprocessen versneld worden om binnen de gestelde tijdshorizon de missies daadwerkelijk te realiseren? De ambitie van de Nederlandse overheid, voor het missiegedreven innovatiebeleid, is een fundamentele wijziging ten opzichte van eerder beleid. Nog niet eerder is er de ambitie geformuleerd om zo snel grootschalige maatschappelijke veranderingen te realiseren. Er wordt nu zeer sterk richting gegeven aan het innovatieproces en tevens dient er veel sneller opgeschaald te worden dan normaliter het geval is. De focus van deze KIA ligt op het begrijpen en ondersteunen van de versnelde diffusie van innovaties, ook wel opschaling of uitrol genoemd.

Zoals in de KIA wordt beschreven, is er een selectie aan voorstellen ingediend als reactie op een uitvraag in de zomer van 2019. Deze programmavoorstellen zijn in de bijlage integraal opgenomen. Ze kunnen dienen als pilotprojecten of -programma’s voor kennisontwikkeling en doorwerking naar toepasbare strategieën en methodologieën.